Εμπόριο-Επιχειρηματικότητα ΣΕΡΒΙΑΣ

Η Αμερικανική AMD θα ιδρύσει δύο κέντρα ανάπτυξης στη Σερβία
Ο Αμερικανικός τεχνολογικός κολοσσός AMD, ο δεύτερος μεγαλύτερος κατασκευαστής επεξεργαστών στον κόσμο, ανακοίνωσε ότι θα ιδρύσει δύο κέντρα ανάπτυξης στη Σερβία, στο Βελιγράδι και τη Νις, δημιουργώντας 90 θέσεις εργασίας μηχανικών. Ο Andrej Zdravkovic, Senior Vice President of GPU Technologies και Chief Software Officer της AMD, δήλωσε ότι οι Σέρβοι μηχανικοί θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη νέων τσιπ που βασίζονται σε τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης. Το κέντρο του Βελιγραδίου θα απασχολεί 60 μηχανικούς και το κέντρο του Νις 30, ενώ υπάρχουν σχέδια επέκτασης της επένδυσης.

Οικονομικό & Επιχειρηματικό Περιβάλλον ΣΕΡΒΙΑΣ

Εκτιμήσεις ρυθμού ανάπτυξης οικονομίας Σερβίας
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Στατιστικής Υπηρεσίας της Σερβίας, το δεύτερο τρίμηνο του 2024, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) της Σερβίας αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 4,0%, αναθεωρώντας προς τα κάτω την εκτίμησή της από τον Ιούλιο τ.ε. για ανάπτυξη 4,2%. Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου αναθεωρήθηκε επίσης προς τα κάτω, στο 4,6% από το 4,7% που είχε ανακοινωθεί νωρίτερα, σύμφωνα με τα αναθεωρημένα στοιχεία. Σε εποχικά προσαρμοσμένους όρους, η σερβική παραγωγή αυξήθηκε κατά 0,8% τον Απρίλιο-Ιούνιο σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο (0,7%). Σε ετήσια βάση, ο κλάδος των κατασκευών κατέγραψε τη σημαντικότερη πραγματική αύξηση της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (ΑΠΑ) – 7,2%, το διάστημα Απριλίου-Ιουνίου τ.ε. Ακολούθησε ο ευρύτερος κλάδος του χονδρικού και λιανικού εμπορίου, των επισκευών, μεταφορών και αποθήκευσης μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών, καθώς και των δραστηριοτήτων παροχής υπηρεσιών διαμονής και εστίασης, των οποίων η συνδυασμένη ακαθάριστη προστιθέμενη αξία αυξήθηκε κατά 7,1% ετησίως το δεύτερο τρίμηνο του 2024. Ακολούθησε ο τομέας της δημόσιας διοίκησης και άμυνας, της υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης, της εκπαίδευσης και των δραστηριοτήτων υγείας και κοινωνικής εργασίας με αύξηση 4,4%. Ταυτόχρονα, η γεωργία, η δασοκομία και η αλιεία σημείωσαν συρρίκνωση της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας τους κατά πραγματικό 4,1% σε ετήσια βάση, αποτελώντας τον μοναδικό τομέα της οικονομίας με μείωση της παραγωγής το β΄ τρίμηνο. Όσον αφορά τα μεγέθη δαπανών, οι δαπάνες τελικής κατανάλωσης των νοικοκυριών αυξήθηκαν, το β΄ τρίμηνο του 2024, κατά πραγματικό 4,8% σε ετήσια βάση, οι δαπάνες τελικής κατανάλωσης της γενικής κυβέρνησης σημείωσαν άνοδο 4,5%, ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου σημείωσε άλμα κατά 8,5%, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν 4,4% και οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών ενισχύθηκαν κατά 8,5%. Οι εκτιμήσεις τόσο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου όσο και της Παγκόσμιας Τράπεζας (Ιούνιος και Ιούλιος τ.ε. αντίστοιχα) για το τρέχον έτος αναφέρουν ότι η σερβική οικονομία αναμένεται να επεκταθεί κατά 3,8% και 3,5% αντίστοιχα.

IPESE: Η Σερβία στην κορυφή της Ευρώπης ως προς την αύξηση του ΑΕΠ
Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση του Ινστιτούτου Πολιτικής και Οικονομίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (IPESE), η Σερβία γνώρισε σημαντική οικονομική ανάπτυξη τα τελευταία επτά χρόνια, με το ΑΕΠ της να αυξάνεται με ρυθμό 2,5 φορές ταχύτερο από τον μ.ο. της ΕΕ. Αυτή η ανάπτυξη προέρχεται κυρίως από τον κατασκευαστικό τομέα, ο οποίος συμβάλλει κατά 5,5-6,4% στο ΑΕΠ. Από το 2018, το ΑΕΠ της Σερβίας έχει αυξηθεί κατά 26,5%, σε σύγκριση με 10,2% στην ΕΕ. . Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ της Σερβίας είναι σήμερα πολύ υψηλότερος από τον μέσο όρο της ΕΕ, με πρόσφατα στοιχεία να δείχνουν αύξηση 4,6% το α’ τρίμηνο του 2024.Ο πληθωρισμός της Σερβίας ανήλθε σε 4,3% τον Ιούλιο, εντός του στοχευόμενου εύρους, και οι πραγματικοί μισθοί αυξήθηκαν, μειώνοντας τη διαφορά από τον μέσο όρο της ΕΕ. Η εστίαση της σερβικής κυβέρνησης στις δημόσιες επενδύσεις, ιδιαίτερα στις υποδομές, υπήρξε βασικός παράγοντας για τη διατήρηση αυτής της ανάπτυξης. Η χώρα στοχεύει να συνεχίσει αυτή την τάση με έναν νέο επενδυτικό κύκλο, που περιλαμβάνει προγραμματισμένες επενδύσεις άνω των 17 δισ. ευρώ έως το 2027.

Η NBS μειώνει το βασικό επιτόκιο κατά 0,25% σε 5,75%
Το Εκτελεστικό Συμβούλιο της Εθνικής Τράπεζας της Σερβίας (NBS) αποφάσισε υπέρ της περαιτέρω νομισματικής χαλάρωσης, μειώνοντας το βασικό επιτόκιο κατά 25 μ.β στο 5,75%. Τα επιτόκια καταθέσεων και δανείων μειώθηκαν επίσης – στο 4,5% και 7% αντίστοιχα. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, το διοικητικό συμβούλιο καθοδηγήθηκε από το γεγονός ότι ο πληθωρισμός κυμαίνεται εντός του ορίου ανοχής (3±1,5%) από τον Μάιο, και είναι πιθανό να παραμείνει βραχυπρόθεσμα στα πλαίσια αυτά και να μειωθεί περαιτέρω σε μεσοπρόθεσμη βάση. Προστίθεται ότι η πραγματική και αναμενόμενη κίνηση των βασικών παραγόντων πληθωρισμού, και ιδίως η περαιτέρω άμβλυνση των παγκόσμιων πληθωριστικών πιέσεων και η αντιπληθωριστική επίδραση των μέχρι στιγμής περιοριστικών νομισματικών μέτρων, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την περαιτέρω νομισματική χαλάρωση.

Πρόσκληση σε Εκδήλωση με θέμα: ” 2024 – Προοπτικές και προκλήσεις στο Real Estate” Σάββατο 10 Φεβρουαρίου στις 16.00 – Hayatt Hotel

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ – ΟΜΙΛΗΤΕΣ

Οικονομικό & Επιχειρηματικό Περιβάλλον ΣΕΡΒΙΑΣ

Η NBS διατηρεί το βασικό επιτόκιο στο 6,5%.
Το Εκτελεστικό Συμβούλιο της Εθνικής Τράπεζας της Σερβίας (NBS) αποφάσισε την Πέμπτη,
9 Νοεμβρίου, να διατηρήσει το βασικό επιτόκιο στο 6,50%. Αμετάβλητα παρέμειναν επίσης
τα επιτόκια καταθέσεων (5,25%) και δανεισμού (7,75%). Σύμφωνα με την ανακοίνωση της
NBS. «Η απόφαση του Συμβουλίου είχε ως κίνητρο την περαιτέρω χαλάρωση των
παγκόσμιων πληθωριστικών πιέσεων, την πτωτική τροχιά του πληθωρισμού στο
εσωτερικό. Επιπλέον, οι νομισματικές συνθήκες την περασμένη περίοδο έγιναν
αυστηρότερες μέσω του κύριου μέσου πολιτικής – του επιτοκίου, καθώς και τον Σεπτέμβριο
αυξάνοντας τον δείκτη υποχρεωτικών αποθεματικών, με τα πλήρη αποτελέσματα αυτών
των μέτρων να μην έχουν ακόμη εκδηλωθεί»
 Ο ετήσιος πληθωρισμός Οκτωβρίου στο 8,5%
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Στατιστικής Υπηρεσίας της Σερβίας, ο μηνιαίος πληθωρισμός
Οκτωβρίου ανήλθε σε 0,3% ενώ ο ετήσιος σε 8,5%.
Ανά ομάδες αύξηση των τιμών σημειώθηκε στις : Εκπαίδευση (2,9%), Ένδυση και Υπόδηση
(1,7%), Υγεία (0,8%), Αλκοολούχα ποτά και καπνός, Έπιπλα, οικιακός εξοπλισμός και τακτική
οικιακή συντήρηση, και Εστιατόρια και ξενοδοχεία (κατά 0,5%), Στέγαση, Νερό,
Ηλεκτρισμός, Φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα (0,3%) και στις ομάδες Μεταφορές και
Αναψυχή και Πολιτισμός (κατά 0,2%). Μείωση τιμών σημειώθηκε στην ομάδα Επικοινωνίες
(-0,1%). Οι τιμές των άλλων αγαθών και υπηρεσιών παρέμειναν ως επί το πλείστον
αμετάβλητες.
 Ανάπτυξη 3,6% το τρίτο τρίμηνο 2023
Η Στατιστική Υπηρεσία της Σερβικής Δημοκρατίας (RZS) ανακοίνωσε ότι η αύξηση του ΑΕΠ
στο τρίτο τρίμηνο έφτασε το 3,6% φέτος σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο του 2022,
προσθέτοντας επίσης ότι η ανάπτυξη, που τροφοδοτείται κυρίως από τον κατασκευαστικό
και τον γεωργικό κάδο, ήταν κατά 1,3% υψηλότερη από ό,τι το δεύτερο τρίμηνο του έτους.
Στην ανακοίνωση αναφέρεται επίσης ότι το συνολικό εξωτερικό εμπόριο της χώρας ανήλθε
σε 54,4 δισ. ευρώ το πρώτο 10μηνο του τρέχοντος έτους, σημειώνοντας πτώση 1,6% σε
σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Ωστόσο, η πτώση προέρχεται κυρίως από την
μείωση της αξίας των εισαγωγών. Ειδικότερα, εξήχθησαν αγαθά αξίας 23,9 δισ. ευρώ
(αύξηση 4,9%) ενώ οι εισαγωγές ανήλθαν σε 30,5 δισ. (μείωση 6,1%) με το έλλειμμα να
διαμορφώνεται στα 6,5 δισ. Ευρώ ή 32,4% λιγότερο από το 2022. Τα στοιχεία δείχνουν
επίσης, ότι το 78,7% των εισαγωγών καλύφθηκε από εξαγωγές έναντι 70,2% πέρυσι.
 Ξεκινά η εφαρμογή του συστήματος eCustoms
Οι Σερβικές τελωνειακές αρχές ανακοίνωσαν ότι ξεκινά η λειτουργία της εφαρμογής
eCustoms, για την αυτοματοποίηση και τον εκσυγχρονισμό των τελωνειακών διαδικασιών
σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ. Για το εν λόγω έργο η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επενδύσει
περίπου 9 εκατ. ευρώ.
Κατά την παρουσίαση αυτού του νέου συστήματος στο Εμπορικό Επιμελητήριο της Σερβίας
(CCIS), αναφέρθηκε ότι έχει ξεκινήσει σε μια προσπάθεια αναβάθμισης του τελωνειακού
τομέα και διευκόλυνσης του διεθνούς εμπορίου και ότι το σύστημα έχει εφαρμοστεί πιλοτικά

με επιτυχία από τα τέλη Μαΐου, και ότι έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2025 αναμένεται να
εφαρμοστούν πλήρως και τρία συστήματα πληροφορικής – για τις εισαγωγές, τις εξαγωγές
και τις τελωνειακές αποφάσεις. Η προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου είναι στα τέλη Μαΐου
2026.
Ο Υφυπουργός Οικονομικών, κ. Γκόικο Στανιβούκοβιτς επεσήμανε ότι με τη βελτίωση των
ικανοτήτων της Τελωνειακής Διοίκησης και την αυτοματοποίηση των τελωνειακών
συστημάτων θα εξασφαλιστεί η εναρμόνιση με τους τελωνειακούς κανονισμούς της ΕΕ, η
οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ένα από τα πολύ σημαντικά βήματα για την εκπλήρωση
των απαιτήσεων για το κλείσιμο του Κεφαλαίου 29, το οποίο αφορά την Τελωνειακή Ένωση.
 EΕ: Η οικονομία της Σερβίας θα αναπτυχθεί κατά 2,2% φέτος
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οικονομία της Σερβίας
αναμένεται να αναπτυχθεί κατά 2,2% φέτος, κατά 3,1% το 2024 και 3,7% το 2025. Η
προβλεπόμενη ανάπτυξη αποδίδεται στην αναμενόμενη αύξηση της ιδιωτικής
κατανάλωσης, τον χαμηλότερο πληθωρισμό και τις υψηλότερες επενδύσεις. Η Επιτροπή
προβλέπει επίσης ότι η ζώνη του ευρώ θα αποφύγει την ύφεση φέτος, με αναμενόμενη
ανάπτυξη 0,2% το τέταρτο τρίμηνο, και 0,6% συνολικά το 2023. Αντίστοιχα προβλέπεται
ανάπτυξη 1,2% το 2024 και 1,6% το 2025.
 Οι ειδικοί αναμένουν απότομη πτώση στις τιμές των ακινήτων
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κρατικής Γεωδαιτικής Αρχής (RGZ), ο αριθμός των συμβάσεων
πώλησης ακινήτων στη Σερβία μειώθηκε για ακόμη ένα, συνεχόμενο τρίμηνο, και
ειδικότερα κατά 15,9% σε σύγκριση με πέρυσι. Σύμφωνα με ειδικούς, αυτό δείχνει ότι όλο
λιγότεροι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να αγοράσουν ακίνητα στις προσφερόμενες τιμές,
γεγονός που θα έχει ως συνέπεια οι τιμές των ακινήτων να πέσουν σίγουρα το 2024, και με τη
πτώση να γίνεται ορατή σε περίπου 3 με 6 μήνες. Ενώ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023, η
Κρατική Γεωδαιτική Αρχή (RGZ) κατέγραψε 13% λιγότερα συμβόλαια πώλησης ακινήτων
στη Σερβία, το τρίτο τρίμηνο, μείωση ανήλθε 15,9 τοις εκατό. Σύμφωνα με τον κ. Βλαντιμίρ
Τζουκάνοβιτς, οικονομολόγο και σύμβουλο ακινήτων, η πτώση αναμένεται να ανέλθει από 5
έως και σε 20%. Σύμφωνα με τον ίδιο, κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού
τυπώθηκε ένα μεγάλο χρηματικό ποσό που στη συνέχεια οδήγησε τους ανθρώπους να
επενδύσουν μαζικά σε ακίνητα, γεγονός που συνέβαλε σε διογκωμένες τιμές. Ωστόσο, το
επόμενο διάστημα, αναμένεται μια αντιστροφή αυτής της τάσης και με τις τιμές να
ακολουθούν πτωτική πορεία.
 Επισημάνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις Δημόσιες Συμβάσεις
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΚ), η Σερβία θα πρέπει να
εργαστεί για την περαιτέρω εναρμόνιση της νομοθεσίας της για τις δημόσιες συμβάσεις με
την σχετική Οδηγία της ΕΕ από το 2014. Ειδικότερα, η Σερβία θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη
προσοχή στις τροποποιήσεις του νόμου για τις συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και
τις παραχωρήσεις και να διασφαλίσει ότι τα έργα που χρηματοδοτούνται από δημόσιους
πόρους υπόκεινται σε διαδικασίες δημοσίων συμβάσεων. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚ, η
αγορά δημοσίων συμβάσεων αυξήθηκε συνολικά στα 5,6 δισ. ευρώ το 2022, με το μερίδιο
των διαγωνισμών που κλείνουν, με μόνο μία προσφορά να παραμένει πολύ υψηλό (51%). Η
ΕΚ επισημαίνει επίσης ότι η Σερβία πρέπει να δώσει προσοχή στους κανόνες για τις δημόσιες

συμβάσεις σύμφωνα με τις διακυβερνητικές συμφωνίες, και να σέβεται τις αρχές των
δημοσίων συμβάσεων σύμφωνα με το κεκτημένο της ΕΕ.
 Οικογενειακό εισόδημα χαμηλότερο από τον μέσο μισθό
Η Στατιστική Υπηρεσία της Σερβίας (RZS) ανακοίνωσε ότι το μέσο μηνιαίο εισόδημα για τα
νοικοκυριά στη Σερβία το 2022 ήταν χαμηλότερο από τον μέσο μισθό. Ειδικότερα, σε έκθεσή
της η RZS αναφέρει ότι το μέσο μηνιαίο εισόδημα για τα νοικοκυριά ήταν 78.393 δηνάρια
(περ. 670 ευρώ), με το 49,9% των νοικοκυριών να λαμβάνει το εισόδημά του από μισθούς και
το 32,1% από συντάξεις. Το εισόδημα του νοικοκυριού ήταν χαμηλότερο από τον μέσο
μηνιαίο μισθό ανέρχεται σε 84.227 δηνάρια (περ.720 ευρώ). Το μέσο μηνιαίο εισόδημα των
νοικοκυριών στις αστικές περιοχές ήταν 80.697 δηνάρια (690 ευρώ) έναντι 74.644 (640 ευρώ)
στις αγροτικές περιοχές. Το μέσο εισόδημα των νοικοκυριών είναι υψηλότερο στο Βελιγράδι
(90.056 δηνάρια ή περίπου 770 ευρώ) και χαμηλότερο στη νότια Σερβία (73.510 δην. ή 630
ευρώ).

Μελέτες, έρευνες αγοράς – Studies, market research